Tay không ngừng bứt bỏ mấy thân cây nhỏ bé, đầu óc tôi không khỏi lan man nghĩ thầm, ta đâu cần đợi qua bốn mùa xuân hạ thu đông mới thấy được sự hoại diệt trong thiên nhiên. Và mảnh vườn của chúng tôi cũng vậy, đâu cần phải qua hơn một đời chủ mới thấy sự bể dâu. Sẵn trớn, tôi miên man lội ngược dòng thời gian, nhớ lại từng sự kiện xảy ra trong khuôn vườn nhà với một chút buồn buồn thú vị của cái thú hồi tưởng chuyện qua.
Nhớ lại quãng thời gian mới dọn tới đây mà… thương ông xã tôi hết sức! Lúc đó, vì lần đầu tiên mới có nhà riêng, lại là người mê cây cối bông hoa, tôi đã “hành” đấng ông chồng của mình không ít. Với bệnh ham muốn trồng thật nhiều bông hoa cây cỏ đủ loại, đi đâu tôi cũng để ý tới cây cối hoa kiểng và bằng mọi cách (bắt ông xã) “rước” chúng về nhà cho bằng được, từ tậu mua cho đến hỏi xin.
“Anh ơi, mình phải có một giàn bông giấy cho giống bên nhà… Anh ơi, mình phải có một bụi trúc cho có vẻ Đông Phương… Mình phải có một vài chậu trầu bà để treo như ở nhà em hồi trước… Mình phải có một chậu hoa quỳnh để ngắm hoa nở giữa đêm chớ hoa ở nhà người ta sao mà ngắm được… Mấy nhánh hoa lau phất phơ này đẹp quá, mình phải tìm mua để trồng một bụi, cũng có lý lắm hả anh…”
Bao nhiêu câu “mình phải có…” là bấy nhiêu lần ông xã tôi phải khệ nệ khuân vác mang về, hì hục đào lỗ, trộn phân, trồng xuống, để rồi mười lần hết bảy là phải dời bứng cây đi chỗ khác (có khi dời gốc tới hai ba bận) vì sau khi trồng xong mới thấy, vì lý do này hay lý do khác, cây không hợp với địa thế đã chọn. Thật ra không phải lúc nào “người hùng” của tôi cũng vui vẻ ga lăng như vậy đâu mà có lẽ do… nghiệp, nếu lý giải chuyện đời theo lăng kính nhà Phật. Bởi sau mỗi lần giận nhau thì chàng hay “bình thường hóa bang giao” bằng những câu “offer” quá hẫp dẫn đối với tôi như, “Em muốn trồng cây cỏ lau đó ở đâu?” hay “Em muốn đổi cây bông này qua chậu nào?” hoặc “Chiều nay em muốn đi Home Depot hay nursery nào?”
“Được lời như cởi tấm lòng,” tôi làm sao đành lòng từ chối (vả lại giận nhau cũng đâu có vui gì). Thế là “dân số” của cây cối trong vườn cứ theo đà đó mà tăng trưởng. Chưa kể cả hai vợ chồng tôi mỗi người đều có một “chứng bệnh” riêng đối với cây. Ông xã tôi thì mắc bệnh “phù suy” về đủ mọi phương diện ngay cả với cây cối. Vì động lòng trắc ẩn, cây nào èo uột khó nuôi lại được ông ấy ra sức cứu chữa chứ không vất bỏ bao giờ. Thậm chí chàng còn “adopt” mấy chậu cây héo xào ở nurse-ry được chủ vườn (khôn ngoan) cắm lên một tấm bảng rất tội nghiệp “Please, take me home!” Còn tôi thì bụi cây gốc cỏ nào có dính dáng đến kỷ niệm thì phải tìm cách giữ lại cho đến cùng. Ngoài ra, tôi còn bệnh “dị đoan” nữa. Cây nào mà tôi tin là đem lại điều may mắn cho gia đình thì phải được đặc biệt săn sóc để chúng luôn khỏe mạnh tươi tốt hay ít nhất là không yểu mệnh.
Đấy, sơ sơ ngần ấy thứ đủ khiến hai vợ chồng tối ngày “bù đầu” với mảnh vườn. Cực mà vui. Tôi tự nhủ như vậy. Mà phần nào cũng đúng như vậy. Chẳng hạn như khi người ta đang có nhu cầu giải tỏa một nỗi buồn bực nào đó bằng hành động, hay lấp đầy một niềm trống vắng bằng sự bận bịu nhất thời, không gì hơn là lăn lưng, xắn áo để hết tâm trí vào việc nhổ cỏ, bứt lá, dọn gốc, tỉa cành làm đẹp khu vườn.
Nhưng, sự đời không ngừng lại ở đó. Cái ham muốn nhiều khi đi lố để thành ham hố, tham lam và làm khổ mình cũng như người chung quanh mình. Tôi nhận ra điều đó sau lần bị ông xã thẳng thắn phê bình, “Em sao hay ‘đứng núi này trông núi nọ’ quá. Thấy hoa của nhà người ta đẹp thì cứ thưởng thức đi, kiếm về trồng làm chi rồi than cực, than bông không nhiều bằng bông của người ta, than phải dành thì giờ cho cây cối nhiều quá không có thì giờ làm chuyện khác…”
Nghe vậy tôi cũng đâm… nhột. Và đúng lúc tôi bắt đầu thấy cần phải “đặt lại vấn đề” trồng cây thì tôi cũng gặp cơ duyên nghe được những dĩa Pháp thoại giảng về hình thức vi tế của “tham” (trong tam độc tham-sân -si) rồi chợt “ngộ” ra: đâu phải chỉ thấy mình không nhặt của rơi, không giựt giành phần lợi là đủ kết luận rằng mình không tham. Và xét cho kỹ, hình như “bệnh” ham hố trồng cây của tôi cũng là một hình thức… hơi tham tham rồi đó.
Gặp hoa đẹp thì ở đâu thì vui lòng thưởng thức nó đi, cần gì phải đem về nhà mình để sáng tối ra vào nhìn ngắm cho “thỏa lòng mong nhớ.” Đó là chưa nói đến việc cái gì có trong tầm tay lại không còn thấy quý nữa. Nhờ lối lý luận này tôi đã trấn áp được bệnh ghiền trồng hoa khá hiệu quả, bèn ngưng trồng thêm cây, và thấy mình bỗng… khỏe hẳn ra.
Quan trọng hơn hết, cũng nhờ bỏ được căn bệnh này, tôi đã “sống còn” được sau một “biến cố” khá trọng đại cho khu vườn của một kẻ yêu cây trước đây như vợ chồng tôi. Số là oái oăm làm sao, tụi tôi mê cây bao nhiêu thì bà hàng xóm của tụi tôi hoàn toàn trái lại. Đã vậy, sân sau nhà bà có hồ bơi nên các tia bông mận (một loại cây trái như mận Việt Nam nhưng quả và lá nhỏ xíu) từ nhà tôi bay sang lại là “kẻ thù số một” của bà. Lâu lâu tụi tôi lại nghe bà than phiền về chuyện này và phải giải quyết bằng cách cắt bớt những cành cây mọc chĩa qua “không phận” hàng xóm.
Cho đến một ngày, với vẻ mặt đầy nghiêm trọng, bà gõ cửa nhà chúng tôi, thông báo rằng hồ bơi của bà đã hư hại nặng nề, đã phải sửa chữa mất mấy ngàn bạc, mà “thủ phạm” chính là cây mận nhà tôi. Vì vậy, bà yêu cầu tụi tôi phải chặt cái cây “quái ác” mọc sát bờ tường đó đi. “Thật là quá lắm! Cây từ sân nhà tôi, tạo bóng mát và vẻ duyên dáng cho ngôi vườn tụi tôi mà bà ta ra lệnh phải chặt bỏ vì quyền lợi của riêng bà, ngon chưa!” Tụi tôi nghĩ vậy nên giữ vững lập trường “bất khuất,” “không gì quý hơn độc lập tự do,” mặc kệ tinh thần “yêu nước là yêu hồ bơi” của bà hàng xóm. Nhưng sau, thấy bà xuống nước năn nỉ và đề nghị sẽ chi trả tiền công đào bỏ cây như là một biểu tỏ ghi nhận sự hy sinh của tụi tôi, vợ chồng tôi bèn nghĩ lại và đành phải chấp thuận cho vui cửa vui nhà… láng giềng, cũng như để trưa trưa còn được nghe tiếng vui đùa bơi lội bì bõm của lũ trẻ hàng xóm vẳng sang.
Như đã nói, nhờ đã chữa được bệnh mê cây, nỗi “đau lòng” trong tôi khi mất đi một bóng mát thân quen cũng không trầm trọng như xưa. Tiện thể, mùa thu năm đó, chúng tôi cũng dẹp luôn bụi cỏ lau mà tôi rất thích để tránh cho cả xóm khỏi “chửi thầm trong bụng” vì những sợi bông cỏ từ nhà tôi tung bay bám dính khắp nơi trong những ngày gió lộng. Âu đó cũng là một “bài tập” nhỏ để tôi thể hiện tinh thần “hỷ xả” ấy mà, tôi tự an ủi mình như vậy.
Xem thêm:
